Muzeum Pomorza
Cyfrowe Muzeum Dziedzictwa Kulturowego Województwa Pomorskiego
ok. 1910

Gdańsk wjazd do Twierdzy Wisłoujście, Danzig Eingang zur Festung Weichselmünde

Początki istnienia fortu u ujścia  Wisły do Bałtyku sięgają średniowiecza. W 2 ej poł. XVI w. powstał fort carré budowany pod nadzorem Hansa von Lindau, następnie Antonego van Obberghena. Obiekt pełnił funkcje militarne. Jego załoga kontrolowała statki wpływające do gdańskiego portu, a wieża do 1758 r. spełniała rolę latarni morskiej. W XIX r. znajdowało się tu również więzienie. Obecnie pełni funkcje muzealne.
ok. 1900

Gdańsk wjazd do Twierdzy Wisłoujście, Danzig Eingang zur Festung Weichselmünde

Początki istnienia fortu u ujścia  Wisły do Bałtyku sięgają średniowiecza. W 2 ej poł. XVI w. powstał fort carré budowany pod nadzorem Hansa von Lindau, następnie Antonego van Obberghena. Obiekt pełnił funkcje militarne. Jego załoga kontrolowała statki wpływające do gdańskiego portu, a wieża do 1758 r. spełniała rolę latarni morskiej. W XIX r. znajdowało się tu również więzienie. Obecnie pełni funkcje muzealne.
ok. 1910

Gdańsk Twierdza Wisłoujście, Danzig Festung Weichselmünde

Początki istnienia fortu u ujścia  Wisły do Bałtyku sięgają średniowiecza. W 2 ej poł. XVI w. powstał fort carré budowany pod nadzorem Hansa von Lindau, następnie Antonego van Obberghena. Obiekt pełnił funkcje militarne. Jego załoga kontrolowała statki wpływające do gdańskiego portu, a wieża do 1758 r. spełniała rolę latarni morskiej. W XIX r. znajdowało się tu również więzienie. Obecnie pełni funkcje muzealne. Na zdjęciu widoczny jest tzw. wieniec, składający się z kamieniczek koszarowych oraz domu komendanta, którym otoczono latarnię.
ok. 1910

Gdańsk Zegar astronomiczny w kościele Wniebowzięcia NMP, Danzig Marienkirche die Astronomische Uhr

Zegar astronomiczny znajdujący się w kościele Wniebowzięcia NMP wykonany w latach 1464–1470, składa się trzech kondygnacji , mierzy 14 m wysokości. Został wykonany przez Hansa Düringera. Po wojnie został uruchomiony ponownie 9 V 1990 r. Na dużej tarczy pokazuje daty dzienne, dni tygodnia, świętych kalendarzowych, daty nowiu, święta liturgiczne; na małej tarczy - daty roczne i dane śr. chronologii: złota liczba, cykl słoneczny, indykt rzymski itp. Wskazówki środkowej kondygnacji pokazują: czas, pozycję Słońca i Księżyca w zodiaku, a w otworze ruchomego układu tarcz fazy Księżyca. W południe na dwóch platformach w górnej części zegara ukazuje się 4 ewangelistów i 12 apostołów, za nimi wyobrażenie śmierci.
ok. 1910

Gdańsk Grota NMP z Lourdes w ogrodzie szpitala NMP, Danzig Die Lourdesgrotte des ST. Marienkrankenhausess zu Danzig

Grota z figurą NMP z Lourdes zbudowana w ogrodzie należącym do szpitala katolickiego NMP przy zbiegu ulic Łąkowej i Śluza na Dolnym Mieście. Szpital otwarto 19 III 1853 r. Posługiwały w nim boromeuszki.
ok. 1910

Gdańsk Brama Krowia i Most Krowi, Danzig Kuhtor und Kuhnbrücke

Most Krowi łączący ul. Chmielną z ul. Ogarną, u wylotu której znajduje się Brama Krowia.
ok. 1910

Gdańsk Plac Wałowy, Danzig Wallplatz

Fragment Placu Wałowego z nieistniejącą fontanną (zachowały się pozostałości).
ok. 1900

Gdańsk ul. Na Piaskach i Kościół św. Katarzyny, Danzig Am Sande und St. Katharinenkirche

Ul. Na Piaskach i kościół św. Katarzyny w zimowej scenerii. Widoczny też Kanał Raduni i Wielki Młyn.
ok. 1910

Gdańsk, Dolne Miasto kaplica Szpitala NMP Danzig, Niedere Stadt  Marien-Krankenhaus kapelle

Kaplica pw. Niepokalanego Seca Maryi należąca do szpitala katolickiego NMP prowadzonego przez boromeuszki, znajdującego się przy zbiegu ulic Łąkowej i Śluza w Gdańsku wybudowana latach 1857–1860 według projektu Juliusa Lichta, rozbudowana dwukrotnie: w 1894 r.oraz w 1911. Służyła jako obiekt sakralny katolickiego szpitala NMP otwartego w 1853 r. Obecnie pełni funkcję kościoła parafialnego dla Dolnego Miasta pw. Niepokalanego Poczęcia NMP.
ok. 1910

Gdańsk Dworzec Gdansk - Główny, Danzig Haupbahnhof

Dworzec Gdańsk - Główny wzniesiono po niwelacji fortyfikacji miejskich u schyłku XIX w. Pierwszy pociąg odszedł do Tczewa 30 X 1900 r. Budynki nawiązujące do gdańskiego renesansu zaprojektowali Alexander Rüdell i Paul Thoemer. Budowę wykonała gdańska firma Hermanna Prochnowa. Hełm wieży zegarowej nawiązuje kształtem do kształtu zwieńczenia wieży gdańskiego kościoła św. Katarzyny.
ok. 1910

Gdańsk Kościół św. Mikołaja, Danzig, Die Nicolai – Kirche

Na zdjęciu widoczna jest gotycka ceglana bryła kościoła św. Mikołaja zwieńczona charakterystyczną wieżą nakrytą spiczastym hełmem. Kosciół wznosi się na terenie Głównego Miasta, w północnej pierzei ul. Świętojańskiej. Budynków tworzących pierzeję południową nie odbudowano po II wojnie światowej. Gospodarzami kościoła są dominikanie, którzy posługiwali w Gdańsku od 1227 do 1833 r. Po raz drugi przybyli do Gdańska po II wojnie światowej. Pierwsze dwa nieistniejące kościoły noszące to samo wezwanie wznosiły się w miejscu klasztoru dominikanów, czyli na północ od obecnego. Ten zaś wzniesiono w początkach XIV w. (po zniszczeniu XIII – wiecznego kościoła w czasie brandenbursko – krzyżackich walk o Gdańsk w 1308 r.).
ok. 1910

Gdańsk Główne Miasto - nad Motławą, Danzig Recht Stadt - An der Motlau

Gdańsk, Główne Miasto. Widok na Starą Motławę. Na pierwszym planie Most Zielony pochodzący z 1883 r. stalowy, na betonowych podporach, umieszczony tu w miejscu wcześniejszego drewnianego, wybudowanego wg. projektu Dirca Danilsa w 2 poł. XVI w. oraz Brama Zielona zbudowana przez Regniera z Amsterdamu oraz Hansa Kramera z Drezna. Most Zielony łączy Długie Pobrzeże z Wyspą Spichrzów (pod nim przepływa Stara Motława).
XX w.

Gdańsk, Bank Rzeszy, Reichsbank

Budynek banku zbudowano w latach 1905 - 1906, jako Reichsbank - Hauptstelle Danzig, czyli oddział zachodniopruski Banku Rzeszy w Gdańsku. Od 1923 r. - bank centralny Wolnego Miasta Gdańska Bank von Danzig.
ok. 1910

Gdańsk wjazd do Twierdzy Wisłoujście, Danzig Eingang zur Festung Weichselmünde

Początki istnienia fortu u ujścia  Wisły do Bałtyku sięgają średniowiecza. W 2 ej poł. XVI w. powstał fort carré budowany pod nadzorem Hansa von Lindau, następnie Antonego van Obberghena. Obiekt pełnił funkcje militarne. Jego załoga kontrolowała statki wpływające do gdańskiego portu, a wieża do 1758 r. spełniała rolę latarni morskiej. W XIX r. znajdowało się tu również więzienie. Obecnie pełni funkcje muzealne. Na zdjęciu widoczny wjazd do twierdzy.
ok. 1910

Gdańsk ul. Seredyńskiego Danzig Trojangasse

Kamienice przy ul. Seredyńskiego w zimowej scenerii.
1910

Gdańsk Szkoła św. Piotra i Pawła, Danzig Oberrealschule zu St. Petri und Pauli

Nowy gmach Szkoły św. Piotra i Pawła wybudowany przy Placu Hanzy w latach 1900 - 04.
ok. 1910

Gdańsk kościół św. Piotra i Pawła, Danzig Petrikirche

Kościół św. Piotra i Pawła na Starym Przedmieściu przy ul. Żabi Kruk.
ok. 1910

Gdańsk Długi Targ i Zielona Brama, Danzig Langermarkt und Grünes Tor.

Gdańsk, reprezentacyjna ulica Głównego Miasta, czyli Długi targ wraz z Zieloną Bramą.
ok. 1910

Gdańsk Targ Rybny, Danzig Fischmarkt

Powstał po 1342 r. , jako miejsce sprzedaży świeżych ryb mieszkańcom Głównego Miasta. Zwany był też Targiem Kartoflowym lub Kartoflano – Rybnym. Począwszy od 1360 r. był stopniowo zasiedlany. Zwany był wtedy „twergasse versus castrum” ; graniczył z pd. zachodnim narożnikiem obwarowań zamku krzyżackiego. W XIV w. był miejscem Jarmaków św. Dominika. Na początku wojny trzynastoletniej został zburzony zamek wraz z jego fortyfikacjami. Na fundamentach krzyżackiej Baszty Rybackiej gdańszczanie wznieśli Basztę Łabędź. W XVI w. zabudowano posesje nad Motławą – powstał wtedy Pomost Rybacki, zwany obecnie Rybackim Pobrzeżem. Po drugiej wojnie światowej nie odbudowano wspomnianych zabudowań. W ich miejscu w 1989 r. odsłonięto pomnik kmdr. Tadeusza Ziółkowskiego. Na pocztówce widoczna jest Baszta Łabędź; teren ujęty w dolnej części zdjęcia zwany jest Zamczyskiem. Tam znajdował się w XII – XIII w. gród książąt pomorskich, potem zamek krzyżacki.
ok. 1930

Gdańsk, Targ Węglowy z Teatrem Państwowym, Danzig Kohlenmarkt mit Staatstheater

Targ Węglowy na Głównym Mieście - widoczny gmach Teatru Państwowego (w 1933 r. Teatr Miejski przemianowano na Państwowy).
ok. 1910

Gdańsk ul. Świętojańska z kościołem św. Jana, Danzig Johannisgasse mit Kirche

Ulica Świętojańska została wytyczona na Głównym Mieście w 1349 r. W pierzei północnej wybudowano najpierw kaplicę, następnie w 1370 r. zaczęto wznosić na jej miejscu murowany kościół św. Jana. Początkowo filialny względem kościoła św. Katarzyny, od 1454 r. parafialny dla północnej części Głównego Miasta.
ok. 1910

Gdańsk Hucisko, Danzig Silberhütte

Gdańsk, ul. Hucisko - nowoczesna zabudowa oraz zelektryfikowana linia tramwajowa.
ok. 1910

Gdańsk, Polski Hak, Danzig Hafen

Widok na Polski Hak, czyli obszar i nabrzeże przy ujściu Motławy do Martwej Wisły, na wprost Kanału Kaszubskiego. W XVI - XVII w. granica pomiędzy portem wewnętrznym a zewnętrznym. Ulubione miejsce postoju polskich flisaków. Począwszy od 2 poł. XIX w. teren poddany zabudowie przemysłowej; powstała tu m. in. Stocznia Devrienta.
ok. 1910

Gdańsk Targ Rybny, Danzig Fischmarkt

Gdańsk, Targ Rybny - widać handlarzy przy straganach oraz spacerujących ludzi.
1913

Gdańsk

Na zdjęciu widzimy kelnerów obsługujących kasyno oficerskie w gdańskiej Krigsschule (Szkole Wojennej).
ok. 1890

Plac Dominikański, Danzig Dominikanerplatz

Na pocztówce widoczny jest plac Dominikański powstały po wyburzeniu zniszczonego w 1813 r. klasztoru dominikanów. Był on wykorzystywany przez pruskie wojsko jako plac musztry. Z końcem XIX w. wybudowano na nim Halę Targową, oddaną do użytku w 1896 r. Zdjęcie to zostało wykonane jeszcze przed zabudowaniem placu. Widzimy na nim - otaczający plac od południa - gotycki, ceglany kościół św. Mikołaja wzniesiony w pierwszej poł. XIV w., a obok niego dwie baszty – relikty średniowiecznych murów otaczających Główne Miasto od północy. Okrągła baszta nosiła miano Dominikańskiej; w XIX w. żartobliwie nazywano ją „Donicą” od porastającej ją roślinności. Znajdowała się w pobliżu okien kuchni klasztornej (klasztor został zniszczony w 1813 r. i nie już odbudowano go), stąd inna nazwa tej baszty: „Kiek in de Kok). Druga baszta – nakryta stożkowym dachem – otrzymała po II wojnie nazwę „Jacek” pochodzącą od patrona dominikanów, św. Jacka Odrowąża. Dominikanie posługiwali w kościele św. Mikołaja od średniowiecza do 1833 r. ; ponownie przejęli świątynię po II wojnie. Pocztówka znajduje się w obiegu od 1898 r.
ok. 1910

Gdańsk, Wejście do Ratusza Głównego Miasta, Danzig Rathaustreppe

Wejście wraz z ozdobnym portalem (wykonanym przez Daniela Eggerta) do Ratusza Głównego Miasta przy ul. Długiej.
ok. 1900

Gdańsk Targ Węglowy, Danzig Kohlenmarkt

Targ Węglowy z widocznym gmachem Teatru Miejskiego (1799 - 11801) oraz budynkiem Wielkiej Zbrojowni (1600 - 1605).
ok. 1910

Gdańsk Podwale Grodzkie (fragment), Danzig Partie am Stadtgraben

Fragment ul. Podwale Grodzkie.
ok. 1910

Gdańsk Plac Hanzy, Danzig Hanza - Platz

Plac Hanzy - nieistniejący skwer powstały na terenie po niwelacji fortyfikacji miejskich, otoczony nowoczesną zabudową, w tym reprezentacyjnymi gmachami.
ok. 1910

Gdańsk Podwale Grodzkie, Danzig Stadtgraben

Gdańsk, ul. Podwale Grodzkie - po lewej stronie widać budynki należące do Dworca Gdańsk - Główny.
1900

Gdańsk Szpital NMP, Danzig St. Marien - Krankenhaus

Szpital NMP na Dolnym Mieście otwarty 19 III 1853 r.
ok. 1920

Gdańsk Twierdza Wisłoujście, Danzig Festung Weichselmünde

Początki istnienia fortu u ujścia Wisły do Bałtyku sięgają średniowiecza. W 2 ej poł. XVI w. powstał fort carré budowany pod nadzorem Hansa von Lindau, następnie Antonego van Obberghena. Obiekt pełnił funkcje militarne. Jego załoga kontrolowała statki wpływające do gdańskiego portu, a wieża do 1758 r. spełniała rolę latarni morskiej. W XIX r. znajdowało się tu również więzienie. Obecnie pełni funkcje muzealne. Na zdjęciu widoczna latarnia z hełmem, jaki otrzymała w 1889 r. (poprzedni barokowy hełm spłonął od uderzenia pioruna), otoczona wieńcem. Tworzą go kamieniczki koszarowe wraz z domem komendanta. W tle widoczna przystań dla żaglówek, którą utworzono w pobliżu twierdzy w dwudziestoleciu międzywojennym. Pocztówka w obiegu od 1925 r.
ok. 1910

Gdańsk Wielki Młyn, Danzig Große Mühle

Wielki Młyn zbudowany został przez Krzyżaków na Starym Mieście, jako młyn zbożowy na wysepce zwanej tarczą (utworzonej przez ramiona Kanału Raduni). Po raz pierwszy wzmiankowany w 1364 r. W 1880 r. zainstalowano w nim napęd parowy, który zastąpił koła młyńskie. Młyn był czynny do 1945 r. Odbudowany po zniszczeniach pełnił funkcje magazynowe oraz wystawowe. Następnie otwarto w nim dom handlowy. Obecnie trwa adaptacja do funkcji muzealnych.
ok. 1900

Gdańsk Targ Węglowy, Danzig Kohlenmarkt

Teatr Miejski (1799 - 1801) i Wielka Zbrojownia (1600 - 1605) przy Targu Węglowym.
ok. 1910

Gdańsk, Wielki Młyn i Szkoła Rzemiosł, Danzig Gr. Mühle und Fortbildungsschule

Gdańsk, Stare Miasto ul. Wielkie Młyny - widoczny Wielki Młyn oraz nieistniejący budynek Państwowej Szkoły Rzemiosł
XX w.

Gdańsk, Kartka związku studentów Germania

Kartka związku studentów Danziger Burschenschaft Germania działający na Politechnice Gdańskiej (Technische Hohschule, Danzig). Germania została założona 1 października 1904 r. Motto: honor, wolność, ojczyzna.
ok. 1926

Gdańsk Gothia

Pocztówka wydana przez działającą na Politechnice Gdańskiej korporację studencką ADB Gothia. Korporacja powstała w okresie międzywojennym i była związana z niemieckimi ruchami nacjonalistycznymi. Hasło na karcie pocztowej brzmi: Ta ziemia jest niemiecka.
XX w.

Reklama likieru

Reklama likieru L. Matzko-Nachf. Danzig. Wytwórnia pod tą nazwą działała od 1891 r. przy Podwalu Staromiejskim 28. Obieg po 1905 r.
ok. 1920

Gdańsk, Dyrekcja Kolei

W 1895 r. Pruskie Koleje Państwowe (Preußische Staatseisenbahnen) powołały Królewską Dyrekcję Kolei w Gdańsku (Königliche Eisenbahndirektion Danzig – KED Danzig), która funkcjonowała do 1919. Obieg 1920 r.

Informacja dotycząca plików cookies.

Informujemy, iż w celu zapewnienia prawidłowej pracy naszego serwisu oraz dostosowania go do Państwa potrzeb, korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies.

Pliki cookies można kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki.

Dalsze korzystanie z naszego serwisu oznacza, że użytkownik akceptuje stosowanie plików cookies.

 Zamknij